در سال ۱۳۲۴ تعدادی از دوچرخه‌ سواران باسابقه و دارای عناوین قهرمانی در کشور تصمیم گرفتند با ایجاد مرکزی برای گردهمایی‌های دوستانه، پایه‌های یک تشکل صنفی را برپا کنند. باشگاه دوچرخه سواران در ۴ مهر ۱۳۲۴ توسط چند جوان نظامی و دانشجوی دوچرخه‌سواری در تهران تاسیس شد و در ابتدا فقط به دوچرخه‌سواری اختصاص داشت. اما بعداً رشته‌های دیگر از جمله فوتبال نیز به به فعالیت‌های باشگاه اضافه شدند و این درحالی بود که علی دانایی‌فرد باشگاه فوتبال نور را هدایت می‌کرد که بعد از شکست تیم فوتبال کارگر آبادان، مورد توجه دوچرخه‌سواران قرار گرفت و با مذاکرات قرار بر آن شد تا از آن پس تیم نور تحت عنوان تیم فوتبال دوچرخه سواران فعالیت کند. تیم فوتبال دوچرخه‌سواران از ابتدا با لباس آبی رنگ در مسابقات حاضر و در میان تیم‌های شاهین، سرباز و دارایی در رقابت‌های اصلی فوتبال ایران بازی می‌کرد. اولین بازی رسمی تیم دوچرخه سواران در ۱۵ اسفند ۱۳۲۸ و در برابر تیم شاهین و در حضور بیش از ۲۰ هزار تماشاگر در ورزشگاه امجدیه برگزار شد، که در آن دیدار تیم دوچرخه سواران توانست با نتیجه ۱-۰ پیروز شود.

در سال ۱۳۲۸ پرویز خسروانی امتیاز باشگاه دوچرخه‌سواران را در اختیار گرفت و نام آن بعد از بحث و رای‌گیری بین اعضای هیات مدیره به «باشگاه فوتبال تاج» تغییر و به ثبت رسید. مدیر باشگاه، سروان پرویز شیخان بود. حضور افرادی نظیر اسدالله علم، نخست وزیر وقت در هئیت مدیره باعث شد تا بودجه قابل توجهی در اختیار باشگاه قرار گیرد.

پس از انقلاب ۱۳۵۷ با مشورت برخی از بازیکنان قدیمی باشگاه ازجمله منصور پورحیدری، کردنوری و جلالی نام باشگاه تاج بهباشگاه استقلال، تغییر کرد.

باشگاه فوتبال استقلال تهران یکی از پرافتخارترین وپرهوادارترین باشگاه‌های فوتبالدر ایران و آسیاست.

 استقلال با دو قهرمانی در جام باشگاه‌های آسیا (مسابقات باشگاهی قهرمانی آسیا ۱۹۷۰ و جام باشگاه‌های آسیا ۹۱-۱۹۹۰) و دو نایب قهرمانی (جام باشگاه‌های آسیا ۹۲-۱۹۹۱ و جام باشگاه‌های آسیا ۹۹-۱۹۹۸) و دو مقام سومی (جام باشگاه‌های آسیا ۱۹۷۱ و جام باشگاه‌های آسیا ۰۲-۲۰۰۱)، پُرافتخارترین باشگاه فوتبال ایران در رقابت‌های آسیایی و دومین باشگاه پرافتخار تاریخ قاره آسیا محسوب می‌شود. استقلال همچنین با هفت قهرمانی در بالاترین دسته فوتبال ایران، لیگ منطقه‌ای ایران یک بار، جام تخت جمشید یک بار، لیگ قدس یک بار، جام آزادگان ۲ بار و لیگ برتر ۲ بار، دومین تیم پرافتخار در لیگ ایران و با ۶ قهرمانی و ۳ نایب قهرمانی، پرافتخارترین تیم در جام حذفی ایران است.

رقیب سنتی این باشگاه، پرسپولیس است. این دو باشگاه پرطرفدارترین و پرافتخارترین تیم‌های فوتبال ایران و برگزارکنندهٔ شهرآورد تهران هستند. فدراسیون بین‌المللی تاریخ و آمار فوتبال این باشگاه را پس از الهلال عربستان و یوکوهاما مارینوس ژاپن، سومین باشگاه برتر فوتبال آسیا در قرن بیستم اعلام کرده‌است. همچنین این فدراسیون، باشگاه فوتبال استقلال را با ۶۱۰ امتیاز در رتبه ۲۷۹مین باشگاه جهان در طی ۱۰ سال گذشته قرار داد که بر این اساس، بعد از باشگاه سپاهان که در رده ۲۳۳ جهان قرار دارد، تیم استقلال تهران دومین باشگاه فوتبال برتر ایرانی در طی ۱۰ سال اخیر می‌باشد. همچنین این باشگاه در مجموع امتیازات تیم‌ها در تاریخ لیگ برتر، در رتبه نخست قرار دارد و در مجموع تمام ادوار لیگ برتر ایران صاحب بیشترین گل زده و بیشترین برد می‌باشد.

همچنین باشگاه استقلال طی دو سال پیاپی در سال‌های ۲۰۱۱ و ۲۰۱۰، عنوان پرتماشاگرترین تیم حاضر در مسابقات لیگ قهرمانان آسیا را از سوی کنفدراسیون فوتبال آسیا به خود اختصاص داد.

طبق رده‌بندی برترین تیم‌های باشگاهی جهان در سال ۲۰۱۲ میلادی که توسط فدراسیون بین‌المللی تاریخ و آمار فوتبال صورت گرفت، تیم استقلال تهران با کسب 106 امتیاز در حال حاضر در رتبه 128 جهان قرار دارد و بهترین تیم ایرانی محسوب می شود و در بین تیم‌های قاره آسیا در مکان سوم قرار دارد.

- نام، نماد و رنگ

پس از ثبت باشگاه به نام پرویز خسروانی و علی عبدالهی نوروزی، نام باشگاه با تصویب هیئت مدیره در تاریخ ۱ اسفند ۱۳۲۸ به تاج تغییر یافت. پس از وقوع انقلاب، باشگاه استقلال نام نهاده شد. رنگ لباس استقلال از آغاز، آبی بوده‌است و رنگ آبی یکی از نمادهای این باشگاه به شمار می‌رود و از این رو آبی‌پوشان یکی از لقب‌های باشگاه‌ است.

- هواداران

طبق نظرسنجی‌های انجام شده باشگاه استقلال به همراه پرسپولیس به عنوان پرهوادارترین باشگاه‌های فوتبال ایران معرفی شده‌اند. با این که باشگاه استقلال در تهران قرار دارد، در سراسر ایران هوادار دارد و در بازی‌های خارج از خانه نیز عده زیادی برای تشویق آن‌ها به ورزشگاه می‌روند. این باشگاه در اکثر کشورهای حوزه خلیج فارس هم نیز هوادارانی دارد و بیشتر ایرانی‌ها ساکن در خارج از ایران هم از هواداران استقلال بشمار می‌روند در فصل ۹۹-۱۹۹۸ جام باشگاه‌های آسیا و در بازی، استقلال و جوبیلو ایواتا ژاپن که در ورزشگاه آزادی برگزار می‌شد، با حضور ۱۲۰ هزار نفر، پرتماشاچی‌ترین بازی تاریخ جام باشگاه‌های آسیا بوده‌است.

همچنین در بازی پایانی پنجمین دوره لیگ برتر و در مقابل برق شیراز که به پیروزی ۴ بر ۱ استقلال و قهرمانی این تیم منجر شد، تعداد ۱۱۰ هزار نفر از هواداران استقلال برای دیدن قهرمانی تیم محبوبشان به ورزشگاه آمدند که پرتماشاچی ترین بازی تاریخ لیگ برتر ایران بوده‌است. البته لازم به ذکر است که طرفداران استقلال تهران در استان خوزستان نسبت به شهرهای دیگر حتی پایتخت بسیار بیشتر هستند و بسیاری از مردم شهر اهواز را به شهر استقلال تشبیه می‌کنند.

- رقیبان سنتی

پرسپولیس

بازی میان استقلال و پرسپولیس، دو باشگاه پرهوادار و پرافتخار ایران، مهم‌ترین مسابقهٔ باشگاهی فوتبال در ایران است. نخستین بازی دو تیم در روز ۱۶ فروردین ۱۳۴۷، نخستین بازی رسمی پرسپولیس بود که با نتیجهٔ بدون گل پایان یافت. فردای آن روز، روزنامه کیهان ورزشی (مهمترین روزنامه ورزشی آن زمان) روی جلد خود هیچ چیز از بازی ننوشت و تیتری از فوتبال دخترها داشت. بر خلاف گذشته، امروزه این بازی همواره با حساسیت بالا و تماشاگران زیاد همراه‌است و برگزاری آن بازتاب‌های زیادی در ایران دارد. معمولاً این بازی را حدود ۱۰۰٬۰۰۰ نفر در ورزشگاه آزادی تهران تماشا می‌کنند. این شهرآورد گاهی به خشونت میان بازیکنان، و درگیری میان هواداران می‌انجامد و هولیگان‌ها به ناوگان حمل و نقل عمومی از جمله اتوبوس‌ها آسیب می‌زنند. مجله ورلدساکر در شماره ژوئیه ۲۰۰۸ خود، فهرستی از ۵۰ شهرآورد دنیا منتشر کرد؛ و شهرآورد تهران را در رتبه اول آسیا و بیست و دوم جهان قرار داد.

>> تاریخچه کامل دربی استقلال و پرسپولیس

سپاهان اصفهان

از سال ۱۳۵۰ دو باشگاه استقلال و سپاهان دیدارهای متعددی در قالب مسابقات لیگ، حذفی و دوستانه با یک‌دیگر برگزار کرده‌اند. رقابت این دو تیم از دیرباز جذاب و دیدنی بوده و در حال حاضر این دیدار در لیگ برتر برای هر دوتیم و هواداران آن‌ها از جذابیتی خاص و حساسیت بالایی برخوردار است که این دیدار از مسابقات مهم هر فصل این دو تیم به شمار می‌رود.

- ورزشگاه و دارایی‌ها

استقلال هم‌اکنون برای بازی‌های خانگی خود ورزشگاه آزادی را اجاره می‌کند. این باشگاه پیش از ساخته شدن ورزشگاه آزادی تهران، در ورزشگاه امجدیه (شهید شیرودی کنونی) به میدان می‌رفت. استقلال در پی بازسازی چمن ورزشگاه آزادی، در فصل ۸۲-۸۱ بازی‌های خانگی خود را در ورزشگاه تختی برگزار کرد.

در روز ۱۶ تیر ۱۳۸۷، کلنگ کمپ اختصاصی باشگاه استقلال در پارک ارم تهران به زمین خورد. علی فتح‌الله‌زاده، مدیرعامل استقلال اعلام کرد که ارزش این کمپ ۷۰ میلیارد تومان است.

بالاخره در بهار سال ۱۳۹۰ انتظار هواداران استقلال به سر رسید و علی فتح الله زاده مدیرعامل استقلال کمپ اختصاصی باشگاه را افتتاح کرد. کمپ اختصاصی استقلال تهران به یاد و نام بازیکن و مربی سابق استقلال ناصر حجازی نامگذاری شده‌است.

باشگاه استقلال در تیر ۱۳۸۸، با پرداخت ۲ میلیارد تومان مالک ۱٪ از سهام بانک تات شد، این کار در آغاز با استقبال کارشناسان روبرو شد و اقدامی جهت سودآوری آینده باشگاه دانسته‌ شد. در پایان سال ۱۳۸۸، استقلال به دلیل اختلاف‌های مدیریتی سهمش را با ۱۸٪ سود واگذار کرد.

- ستاره های باشگاه استقلال از ابتدا تا کنون

محمدرضا عادلخانی ، ایرج دانایی‌فرد ، علی دانایی‌فرد ، حسن روشن ، ناصر حجازی ، شاهین بیانی ، امیر قلعه‌نویی ، داریوش مصطفوی ، عبدالصمد مرفاوی ،  حسن نظری ، غلامحسین مظلومی ، حشمت مهاجرانی ، پرویز قلیچ‌خانی ، بهتاش فریبا ، غلامرضا فتح‌آبادی ، مهدی فنونی‌زاده ، پرویز مظلومی ، مجید نامجو مطلق ، آندرانیک اسکندریان ، شاهین بیانی ، شاهرخ بیانی ، محمد تقوی ، صادق ورمزیار ، منصور پورحیدری ، منصور حاجیان ، کردنوری ، سعید عزیزیان ، محمود کلهر ، جلالی ،  بهزاد غلامپور ، عبدالعلی چنگیز ، حسن روشن ، علی جباری ، احمدرضا عابدزاده ، ادموند اختر ، سیروس دین‌محمدی ، علی‌رضا منصوریان ، جواد زرینچه ، ستار همدانی ،  مهدی پاشازاده ، محمود فکری ، داریوش یزدانی ، بهزاد داداش‌زاده ، علی‌رضا واحدی نیکبخت ، مهدی هاشمی‌نسب ، سهراب بختیاری‌زاده ، محمد نوازی ، علی انصاریان ، رضا عنایتی ، میلاد میداوودی ، آندرانیک تیموریان ، فریدون زندی ، سید مهدی رحمتی ، فرهاد مجیدی ، آرش برهانی ، خسرو حیدری ، جواد نکونام ، مجتبی جباری ، سیاوش اکبرپور و ...

- افتخارات باشگاه استقلال

لیگ برتر ایران :

(جام منطقه‌ای، جام تخت جمشید، جام قدس، جام آزادگان، جام خلیج فارس)

8 بار قهرمانی در سال های : ۹۲-۹۱ ،۸۸ -۸۷، ۸۵-۸۴، ۸۰-۷۹، ۱۳۷۶، ۱۳۶۸، ۱۳۵۳، ۱۳۴۹

8 بار نایب قهرمانی در سال های : ۱۳۵۲، ۱۳۷۰، ۱۳۷۳، ۷۸-۷۷، ۷۹-۷۸، ۸۱-۸۰، ۸۳-۸۲، ۹۰-۸۹

جام حذفی :

6 بار قهرمانی در سال های :  ۱۳۵۵-۵۶، ۱۳۷۴-۷۵، ۱۳۷۸-۷۹، ۸۱-۸۰، ۸۷-۸۶، ۹۱-۹۰

3 بار نایب قهرمانی در سال های : ۶۹-۶۸، ۷۸-۷۷، ۸۳-۸۲

جام باشگاه‌های آسیا :

2 بار قهرمانی در سال های : ۹۱–۱۹۹۰، ۱۹۷۰

2 بار نایب قهرمانی در سال های : 19۹۹–۱۹۹۸، ۹۲–۱۹۹۱

2 بار مقام سومی در سال های : ۰۲–۲۰۰۱، ۱۹۷۱